Rady Józefa Sołtysika – przewodniczącego RO Zadole, Przodownika Turystyki Kolarskiej PTTK
1/. Umycie ramy , błotników , felg , szprych i kierownicy .
a/. Do miski lejemy ciepłą wodę z płynem do mycia naczyń, w dłoń bierzemy szczotkę i szmatę i myjemy dokładnie wszystkie elementy po czym wycieramy szmatą . Jeżeli rower był bardzo zabrudzony błotem to przed właściwym myciem należy rozmiękczyć twardy brud przez namoczenie go . Dobrym rozwiązaniem jest zakup zestawu szczotek do mycia . Kształt szczotek jest tak opracowany że pozwoli nam na łatwe dotarcie do zakamarków ramy i podzespołów. Szczególnie przydatna jest szczotka do czyszczenia szprych nr 4 – jednym pociągnięciem umyje się kilka na raz .
b/. Zamiast wody z płynem można myć również specjalnymi płynami czyszczącymi : np. Fast Action Bike Cleaner . Spryskujemy nim cały rower, odczekujemy kilka minut i myjemy szczotką płukaną w wiadrze z wodą. Płyny tego typu ułatwiają usuwanie brudu i zostawiają ochronną powłokę na lakierze, gumowych uszczelkach oraz plastikowych elementach.
c/. Nie polecam mycia myjką wysokociśnieniową , zwaną potocznie „Kärcherem”. Owszem dokładnie oczyści ona cały rower, ale przy okazji woda brud dostaną się do łożysk – piasty , sterów i suportu .
Po umyciu jesteśmy w stanie ocenić stan naszej ramy , błotników , felg i szprych i w razie konieczności dokonać koniecznych napraw .
2/. Czyszczenie i smarowanie układu napędowego – operacja ważniejsza aniżeli umycie ramy .
a/. Przed przystąpieniem do czyszczenia łańcucha należy zbadać jego stan za pomocą specjalnego przymiaru lub linijki . Jeżeli uległ naciągnięciu powyżej 2% (długość 10 ogniw łańcucha powyżej 259 mm) powinno się go wymienić . W czasie normalnego użytkowania roweru , po przejechaniu powyżej 2.000 km łańcuch ulega naciągnięciu i może źle przeskakiwać z jednego koła zębatego na drugie. Wtedy należy go wymienić wraz z tylną zębatką . Proszę zapamiętać , że nowy łańcuch źle współpracuje ze starą zębatką .
Kiedy stwierdzimy , że łańcuch nie wymaga wymiany możemy przystąpić do jego wyczyszczenia .
Do czyszczenia używamy benzyny ekstrakcyjnej , nafty lub rozpuszczalników typu degreaser .
Najlepsze efekty czyszczenia łańcucha osiągniemy , gdy zdemontujemy go (rozkujemy) , wrzucimy na kilka minut do pojemnika z rozpuszczalnikiem i operację powtórzymy dwukrotnie .
Jednak , aby rozkuć łańcuch trzeba mieć do dyspozycji specjalne imadełko , dlatego proponuję czyszczenie bez zdejmowania łańcucha . Bierzemy szmatkę , szczotkę specjalistyczną lub starą szczoteczkę do zębów i zanurzając ja w rozpuszczalniku czyścimy po kolei wszystkie ogniwa. Pamiętajmy, że najważniejsze to pozbyć się brudu z wewnętrznych części ogniw, a nie zewnętrznych gdzie on jest najbardziej widoczny . Jest to niestety operacja bardzo czasochłonna , ale konieczna do wykonania .
b/. Kasetę (tylne zębatki) czyścimy za pomocą szczotki z długim włosiem , tak aby wydłubać cały brud spomiędzy poszczególnych kół zębatych. Podobnie postępujemy z przednimi zębatkami.
Czyszczenie zębatek i łańcucha ułatwi użycie szczotki nr 5 .
c/. ostatnim elementem , z którego należy usunąć brud są kółka prowadzące tylnej przerzutki .
Aby to wykonać należy ją odkręcić od ramy , zdemontować kółka prowadzące wyczyścić brud ze wszystkich rowków , nasmarować olejem do łańcucha elementy ruchome korpusu przerzutki natomiast smarem tuleje zębatych kół prowadzących i złożyć elementy razem , po czym przymocować do ramy i założyć linkę . Dla nie wprawnego rowerzysty jest to operacja trudna , dlatego lepiej jak to zrobi serwis rowerowy .
d/. Smarownie łańcucha jest operacją czasochłonną ponieważ należy wkrapiać po jednej kropli na każde połączenie ogniw łańcucha . Do smarowania używa się specjalistycznych olei mających w swoim składzie teflon . Olej jest przeźroczysty .
3/. Sprawdzamy hamulce –
a/. szczęki hamulcowe – jeśli trzeba wymieniamy na nowe (gdy już zanika wzór na klocku). Po wymianie klocków hamulcowych należy je wyregulować tak , aby odstęp pomiędzy klockami a obręczą koła był z obu stron jednakowy . (Informacje na temat wymiany i regulacji dostępne w Internecie) .
b/. ramiona hamulca – jeśli po zaciśnięciu i zwolnieniu hamulca odskakują opornie, warto odkręcić szczękę z osi (tzw. piwotu) i posmarować go stałym smarem.
c/. linka hamulca – sprawdzamy czy jest dobrze przymocowana do szczęki hamulcowej . Jeżeli nie to należy dokręcić śrubę , aby w czasie hamowania się nie poluzowała .
4/. Kontrola pancerzy oraz linek hamulców i przerzutek :
a/. Sprawdzamy stan pancerzy – jeżeli są uszkodzone lub pozaginane należy je wymienić
b/. Jeśli linki chodzą ciężko w pancerzach warto przesmarować je od wewnątrz olejem do łańcucha .
W razie konieczności można wymienić linki i pancerze . Nie wymaga to dużego nakładu środków .
5/. Kontrola stanu sterów – czyli łożysk kierownicy .
Sprawdzamy czy nie są poluzowane – kładziemy obie ręce na kierownicy, zaciskamy przedni hamulec i próbujemy pchać rower do przodu i do tyłu – stuki lub luźna kierownica świadczą o luzach . W takim przypadku należy samemu wyregulować lub wymienić łożyska , albo oddać rower do serwisu .
6/. Amortyzatory .
Warto przesmarować ramiona amortyzatora . Należy zdjąć gumowe ochraniacze (jeśli są) – nanieść kilka kropli oleju z teflonem na każda goleń w okolicy uszczelki.
7/. Piasta – wskazane jest wyciągniecie łożysk z piasty , wyczyszczenie ich ze starego smaru i nałożenie nowego smaru .
8/. Suport – sprawdzamy obejmując oboma rękami za korby i próbując kiwać na boki – jeśli słychać stuki – to konieczna jest wymiana łożysk lub całego suportu . Najlepiej zrobi to serwis rowerowy .
9/. To co powinniśmy mieć ze sobą , gdy wyjeżdżamy na trasę – zapasowa dętka i łatki do lepienia dziur ; zestaw łyżek do ściągania opony , pompka , podstawowy zestaw kluczy do roweru, zestaw kluczy imbusowych ze śrubokrętami , małe kleszcze , nóż w osłonie najlepiej finka .
Nie powinniśmy zapomnieć o tym , że raz na 2 lata powinno się oddać rower do serwisu celem kompleksowego przeglądu .
Korzystajmy ze ścieżek rowerowych , których mamy coraz więcej .
Przodownik KOT nr 7389 : Józef Sołtysik
